Monika Urbańska

Od 2006 roku jestem zatrudniona na stanowisku adiunkta na Wydziale Filologicznym UŁ.

Interesuje mnie głównie aksjologia, edytorstwo tekstów XVIII-XX w. i neuronauka. Od półtorej dekady badam dorobek oraz życie Jana Lechonia.

Moją pasją jest także gemmologia oraz buddyzm.

Jestem członkiem Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym, Towarzystwa Gemmologicznego oraz Szkoły Wczesnego Buddyzmu.

Henryk Elzenberg w Pismach dydaktycznych zawarł ideę, że ,,powinno się reagować całym sobą na wartość przedmiotu. Inaczej nasze obcowanie z wartością traci swój sens życiowy, jakim jest pociąganie nas samych”. Mnie pociągnęła potęga smaku, ściśle powiązana z Dobrem, Prawdą i Pięknem, która - jak uznał Elzenberg - jest wehikułem pasji i cnoty. Potęga smaku napełnia mnie spokojem.

<h1>
</h1>

Do mojego dorobku należą następujące książki:

1. Utwory prozatorskie na łamach ,,Zabaw Przyjemnych
   i Pożytecznych”. Wybór. Edycja krytyczna ze wstępem, Łódź 2006,
2. ,,Udawać do końca” — ,,Dziennik” Jana Lechonia jako świadectwo, Łódź 2010,
3. Anna Mostowska, Powieści, listy, wstęp i oprac. edytorskie Monika Urbańska, Łódź 2014,
4. Jan Brzechwa, Wiersze polityczne, wstęp i oprac. edytorskie Monika Urbańska i Jowita Podwysocka-Modrzejewska, Łódź 2019,
   
5. Jan Brzechwa, Wiersze miłosne, wstęp i oprac. edytorskie Monika Urbańska i Jowita Podwysocka-Modrzejewska, Łódź 2021,
6. Jan Brzechwa, Wiersze o śmierci, wstęp i oprac. edytorskie Monika Urbańska i Jowita Podwysocka, Łódź 2023..

oraz publikacje w czasopismach i monografiach:

1. Bukiety Adama Naruszewicza, Adama Wawrzyńca Rzewuskiego i Franciszka Ksawerego Woyny na łamach ,,Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych”, ,,Prace Polonistyczne”, Seria LIX, 2004, s. 45-64,
2. Zmarli mówią — dialogi elizejskie. Najwybitniejsi twórcy i ich utwory, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica” 7, 2005, s. 193-214,
3. Dwa listy Franciszka Bieńkowskiego na łamach ,,Zabaw Przyjemnych Pożytecznych”. Historia gatunku listu i jego obecność w periodyku, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica” 8, 2006, s. 109-122,
4. Współaut. A. Petlak, Edycje krytyczne pisarzy polskiego Oświecenia, [w:] Kalejdoskop nauki. Przegląd wybranych projektów badawczych prowadzonych przez instytucje naukowe w Polsce, Warszawa 2007, s. 37,
5. Parenetyka w prozie publicystycznej i fabularnej Oświecenia stanisławowskiego na wybranych przykładach, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica”, 10, 2008, s. 67-77,
6. ,,Ja miłości mojej, która się rozkłada, treść i kształt boski wiernie chowam w sobie” — o pewnej dysharmonii słów kilka, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica”, 11, 2008, s. 71-83,
7. Problemy edycji prozy Anny Mostowskiej, ,,Literaturoznawstwo”, t. III, pod red. A. Morawca, Łódź 2009, s. 85-95,
8. Problem winy i kary w twórczości Anny Mostowskiej, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica”, 12, 2009, s.71-83,
9. ,,Tu jestem — w mrokach ziemi i jestem — tam jeszcze”. Droga w zaświaty Bolesława Leśmiana, [w:] Wielkie mity kultury, pod red. B. Płonki-Syroki i E. Rudolf, t. I, Mit początku, mit drogi. Analiza historyczna, społeczna i kulturowa, pod red. Tejże Wrocław 2010, s. 151-161,
10. Lustro, rozstanie i miłość — o ,,Banicie” Jana Brzechwy, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica”, 13, 2010, s. 375-384,
11. Zanim drgną powieki — księżyc się ukaże. Między nocą a nocą, miłością i zbrodnią — rzecz o ,,Balladzie o pannie”, ,,Lalce” i o brzechwowym banicie, ,,Prace Polonistyczne”, Seria LXV, 2010, s. 71-88,
12. Miłość gwoździem przybita — szaleństwo i pasja niespełnionej miłości w poezji Jana Brzechwy, [w:] Antropologia miłości, pod red. B. Płonki-Syroki i K. Majbrody, t. IV, Miłość spełniona, miłość niespełniona, pod red. Tejże, Wrocław 2010, s. 261-276,
13. Zapisać się dobrze w pamięci — listy Anny Mostowskiej do Józefa Zawadzkiego, Acta Universitatis Lodziensis ,,Folia Litteraria Polonica”, 14, 2011, s. 62-71,
14. Pod władzą Erosa i drugiej strony życia — o twórczości Jacka Bierezina, [w:] Władca, władza — literackie doświadczenia Europejczyków, pod red. M. Poradeckiego i M.Szymor-Rólczak, t. II, Łódź 2011, s. 359-369,
15. Anna Mostowska — twórca czy odtwórca? Wobec niesprawiedliwej recepcji, [w:] Tekst-Tworzywo-Twórca…, pod red. J. Niedbały, Łódź 2011, s. 22-29,
16. Rafał Wojaczek. Upadek kaskadera, [w:] Orbis Exterior, Orbis Intrios, pod red. B. Płonki-Syroki i E. Rudolf, t. V, Perspektywy poznawcze w kulturze europejskiej. Studium porównawcze, pod red. Tejże, Wrocław 2012, s. 227-240,
17. Na południe od nigdzie. Charles Bukowski — skandal, ekshibicjonizm, apoteoza życia, [w:] Skandal w tekstach kultury, pod red. M. Ursela, M. Dąbrowskiej, J. Nadolnej, M. Skibińskiej, t. II, Tabu-Trend-Transgresja. Skandal w tekstach kultury, pod red. Tychże, Warszawa 2013, s. 317-325,
18. Doświadczenia kobiet w powieściach Anny Mostowskiej, [w:] Codzienność i niecodzienność oświeconych, t. I, Przyjemności, pasje, upodobania, pod red. B. Mazurek, Katowice 2013, s. 273-284,
19. About Tuwim — shortly but concisely, [w:] Tribute to Julian Tuwim, ed. M. Napiórkowska, Inverness 2013, p. 9-15,
20. Gwiazdy, które świecą zabłąkanej łodzi — o podróżach Jana Lechonia, [w:] Literackie obrazy podróży, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2014, s. 59-70,
21. Stars that shine for a stray boat — about journeys of Jan Lechoń, [w:] Literackie obrazy podróży, ed. M.Urbańska, Łódź 2014, s. 177-188,
22. ,,Nie te siły już i rzutkość nie ta, ale w głowie wciąż raj Mahometa” — potyczki ze starością Jana Brzechwy, ,,Hermeneia”, 1, 2014, s. 1-11,
23. ,,Przez puste oczodoły widziałem noc ciemną” — zmierzch poetycki Jana Lechonia, [w:] Zmierzch w literaturze, kulturze i sztuce, pod red. E. Gajewskiej, A. Matuszek i B. Tomalak, Bielsko-Biała 2014, s. 78-90,
24. Czy ja w ogóle muszę przedstawiać Kosiorowskiego?, [w:] A. Kosiorowski, Byłem geniuszem, czyli z tego co pamięta Winston Smith, Łódź 2014, s. 7-8,
25. ,,Jagody nad urwiskiem” — kobieta w lirykach Łucji Danielewskiej, ,,We Love Typo” nr 8-9, 2014, s. 2-5,
26. Doświadczenie (nie)obecności w liryce Jacka Bierezina, [w:] Doświadczenie, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2014, s. 61-72,
27. The experience of absence/presence in Jacek Bierezin’s poetry, [in:] The experience, ed. M. Urbańska, Łódź 2014, p. 145-156,
28. Treasures of polish literature, [w:] Tribute to polish literature, ed. M. Napiórkowska, Inverness 2014,
29. Nieczystość, zazdrość i gniew — otchłanie miłości Jana Lechonia, [w:] Literackie i artystyczne konteksty miłości, pod red. W. Pawlik–Kwaśniewskiej, D. Dźwinel, Toruń 2015, s. 224-239,
30. Jan Brzechwa — poeta w todze, ,,We Love Typo” nr 9-10, 2015, s. 2-4,
31. Patrzę na zniszczenie, co święci swe dzieło, lecz przecież nic w mym sercu nie poszło na marne — poetyckie retrospekcje Jana Lechonia, [w:] Starość i młodość w literaturze i kulturze, pod red. M. Kurana, Łódź 2016, „Analecta Literackie i Językowe”, t. V, s. 203-211,
    
32. ,,Dobry nekrolog” Jana Lechonia, [w:] Pamięć, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2016, s. 35-44,
33. Jan Lechon`s ,,Good Obituary”, [in:] Memory, ed. M. Urbańska, Łódź 2016, s. 87-98,
34. Powieści Anny Mostowskiej — powtórne odczytanie, Acta Universitatis Lodziensis. „Folia Litteraria Polonica” 4(34) 2016, s. 197-210,
35. Po wizycie u fryzjera — ,,Zachód słońca w Kurwidołach” Rafała Gawina, ,,We Love Typo” 12, Łódź 2016, s. 4-5,
36. Trzy i czwarta decydująca. Życiopisanie Artura Kosiorowskiego, ,,We Love Typo” 12, Łódź 2016, s. 3-4,
37. Parateksty w powieściach Anny Mostowskiej, [w:] Tekst, Pretekst, Paratekst, pod red. E. Mikuły, Łódź 2017, s. 137-148,
38. Listy prozatorskie w ,,Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych” — autorzy, tematy, funkcje, ,,Napis”, ser. XXIII 2017, s. 54-71,
39. Między iluzją a snem. O miłosnym fatalizmie w życiu i twórczości Jana Brzechwy, [w:] Sen, marzenie, zaświaty w literaturze i kulturze, t. I, pod red. M. Kurana, Łódź 2017, s. 97-106,
40. Ryba na piasku — wojenne uchodźstwo Jana Lechonia, [w:] „A więc wojna!” — działania militarne i ich kontekst polityczno-prawny, gospodarczy-kulturowy na przestrzeni dziejów, pod red. K. Banasia i in., Łódź 2017, s. 333-342,
41. ,,Liryka mego życia” Jana Brzechwy jako podsumowanie przeszłości, [w:] Tożsamość, kultura, nowoczesność, t. II, Czas i pamięć, pod red. B. Morzyńskiej-Wrzosek i in., Bydgoszcz 2017, s. 153-165,
    
42. Obraz Jana Lechonia jako emigranta, [w:] Tekst, słowo, obraz, pod red. E. Mikuły, Łódź 2018, s. 93-106,
43. Jan Lechoń wobec romantyzmu, [w:] Tożsamość, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2018, s. 23-36,
44. Jan Lechoń toward Romantic period, [in:] Identity, ed. M. Urbańska, Łódź 2018, s. 93-106,
45. Praktyki magiczne w ,,Astoldzie” Anny Mostowskiej, [w:] Oświecenie nieoświecone. Człowiek, natura, magia, pod red. D. Kowalewskiej, Warszawa 2018, s. 261-273,
46. Inspiracje Jana Lechonia, [w:] Inspiracja, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2019, s. 51-68,
47. Wstęp do: Inspiracja, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2019, s. 1-7,
48. ,,Dziennik” Jana Lechonia jako zapis traumy emigranta, ,,Teologia polityczna co tydzień”, nr 10 (154): Lechoń. Poeta czasu katastrofy, 2019, s. 30-37,
49. Kręgi izolacji Jana Lechonia, ,,Slavia” časopis pro slovanskou filologii, 88, 2019, sešit 2, s. 109-126,
50. Terapia, splendor, sens bytu — praca w życiu Jana Lechonia, [w:] „Labor omnia vincit improbus”. Etos pracy w literaturze i kulturze — wybrane ujęcia, pod red. M. Kurana,
    „Analecta Literackie i Językowe”, t. X. Łódź 2019, s. 157-167,
51. Jan Lechoń przed lustrem trybunału sumienia, [w:] Lustro, pod red. M. Urbańskiej, „Analecta Literackie i Językowe”, t. XI, Łódź 2020, s. 57-78,
52. ,,Nosce te ipsum” — wprowadzenie do tomu studiów, [w:] Lustro, pod red. M. Urbańskiej, „Analecta Literackie i Językowe”, t. XI, Łódź 2020, s. 7-14,
53. Recenzja: Agnieszka Łowczanin, A Dark Transfusion: The Polish Literary Response to Early English Gothic. Anna Mostowska Reads Ann Radcliffe, Berlin 2018, ,,Wiek Oświecenia” t. 36 (2020), s. 205-211.
54. Kobiety Jana Lechonia. Ujęcie biograficzne i poetyckie, ,,Slavistična revija” 69/2021, s. 37-51.
55. ,,Nie było w domu powroza, tylko warkocze twoje” — wprowadzenie do lektury, [w:] Jan Brzechwa, Wiersze miłosne, wstęp i oprac. edyt. Monika Urbańska i Jowita Podwysocka-Modrzejewska, Łódź 2021, Wydawnictwo UŁ, s. 11-20.
56. ,,Matka Boska Częstochowska” Jana Lechonia, [w:] ,,Tam Twoje serce, kędy skarb przebywa”, Jasna Góra. Skarbiec kultury polskiej i europejskiej, red. A. Czajkowska, E. Mika, Częstochowa 2021, s. 319-332.
57. Monika Urbańska, Anna Mostowska - Prekursorka romantyzmu, [w:] Anna Mostowska, Moje rozrywki. Powieści, red. J. Ławski, Białystok 2022, Wydawnictwo Prymat, s. 15-39. SBN 978-83-7657-371-7.
58. Jan Lechoń i Mieczysław Grydzewski – współpraca i przyjaźń , ,,Archiwum Emigracji”, z. 1 (31) 2023, s. 499–528. 
    
59. Obcy i maska — o wierszu ,,Erynie” Jana Lechonia, [w:] Czytanie Lechonia, pod red. W. Lewandowskiego i J. Osińskiego, Kraków 2022, s.181-198,
60. Jana Lechonia twarz i maska. W oparciu o Tischnerowskie doświadczenie prawdy i tożsamości, ,,Studi Slavistici” XX 2023, 1, s. 21-38,
61. Przemilczanie i cisza jako elementy konstrukcji ,,Dziennika” Jana Lechonia, ,,Slavia” časopis pro slovanskou filologii 92, 2023, 3, s. 287-300,
62. Exegi monumentum Jana Brzechwy, [w:] J. Brzechwa, Wiersze o śmierci, wstęp i oprac. edyt. M. Urbańska i J. Podwysocka, Łódź 2023, s. 9-24,
63.  Problematyka wartości w wybranych lirykach Jacka Bierezina, Acta Universitatis Lodziensis. ,,Folia Litteraria Polonica" 2024, 68 (1), 163–184,
    
64. Autor i redaktor – Jan Lechoń i Mieczysław Grydzewski na łamach ,,Wiadomości" (1948–1956), ,,Prace Polonistyczne", seria LXXX, 2025, s. 151-168.