Katedra Socjologii Kultury

KATEDRA SOCJOLOGII KULTURY

Profil badawczy

Zainteresowania naukowe pracowników koncentrują się na zagadnieniach: tożsamości zbiorowych (narodowej, etnicznej), stereotypów i uprzedzeń, zmian kulturowych w społeczeństwach nowoczesnych, pamięci biograficznej i zbiorowej, metody badań biograficznych i jej zastosowań, semiotyki kultury, studiów kulturowych (kultura popularna), sztuki i twórczości (teatr, obraz), mobilności społecznej (emigracje), dyskursu publicznego, mikrostruktur społecznych, komunikacji społecznej oraz funkcjonowania mediów.

Katedra Socjologii Kultury organizuje cykliczne warsztaty Badania biograficzne, podczas których badacze reprezentujący różne dyscypliny nauk społecznych i humanistycznych przedstawiają swoje projekty badawcze i materiały empiryczne, które są wspólnie dyskutowane i analizowane.

Projekty i granty badawcze Katedry

• Projekty Narodowego Centrum Nauki
  • Doświadczenie procesu transformacji w Polsce. Porównanie socjologiczne na podstawie analizy biograficznej (2014–2017)
  • Polacy w świecie późnego kapitalizmu: przemiany procesów biograficznych w aspekcie karier zawodowych, więzi społecznych i tożsamości w okresie transformacji w Polsce (2014-2017)
  • Studenci polskiego pochodzenia z krajów byłego ZSRR. Doświadczenia kulturowe a przemiany tożsamości (2013-2016)
  • Rewolucja 1905-07 i to, co polityczne. Procesy mobilizacji politycznej u progu nowoczesności w Królestwie Polskim w świetle poststrukturalistycznej teorii dyskursu (2013-2015)
  • Cztery dyskursy o nowoczesności – modernizm peryferii na przykładzie Łodzi (XIX-XX wiek) (2012–2015)
  • Nauka w socjalistycznym mieście przemysłowym – przypadek Łodzi (1945-80) (2012–2014)
  • Projekty realizowane ze środków statutowych Katedry
  • Pamięć i doświadczenie żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego (2014- ….)
  • Łódź akademicka w biografiach (współfinansowanie Rektor UŁ, Stowarzyszenie Topografie, 2011–2015)
  • Migracje modernizmu: nowoczesność i uchodźcy (2011-2014)
• Granty finansowane w ramach programów ramowych i innych unii europejskiej
  • The Evolution of European Identity: Using biographical methods to study the development of European identity, 7 Program Ramowy – Cooperation (SSH) – EUROIDENTITIES (2008-2011)
• Granty międzynarodowe
  • Doświadczenie biograficzne w PRL i NRD oraz jego przepracowanie w powojennym pokoleniu 1945-1955. Porównanie socjologiczne na podstawie analizy biograficznej (Polsko Niemiecka Fundacja na Rzecz Nauki, 2012-2014)
• Projekty realizowane ze środków statutowych Katedry
  • Pamięć i doświadczenie żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego (2014- ….)
  • Łódź akademicka w biografiach (współfinansowanie Rektor UŁ, Stowarzyszenie Topografie, 2011–2015)
  • Migracje modernizmu: nowoczesność i uchodźcy (2011-2014)

ZAKŁAD BADAŃ KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ

Profil badawczy

Badania prowadzone w Zakładzie koncentrują się wokół zagadnień związanych z debatą publiczną, elitami symbolicznym, kulturą kapitalizmu, analizą dyskursu oraz nowych mediów. W szczególności realizowane są badania dotyczące następujących kwestii:

• Demokracja i komunikowanie publiczne – badania w dziedzinie dyskursu elit symbolicznych, analiza sposobów kształtowania opinii publicznej, medialnych dyskursów politycznych, retoryki publicznej, dyskursów populistycznych oraz nagłaśniania i unieważniania problemów społecznych, a także analizy sporów o pamięć i tożsamość zbiorową.
• Sztuka, literatura i publicystyka w przestrzeni publicznej – badania nad percepcją sztuki interaktywnej, analiza sztuki jako składnika dyskursu modernizacyjnego oraz roli artystów we współczesnych politykach publicznych.
• Jakościowa analiza dyskursu jako metoda badawcza – integracja środowiska badaczy dyskursu publicznego w ramach Konsorcjum Naukowego Analiza Dyskursu w celu wymiany doświadczeń i upowszechniania nowych metod warsztatu badawczego, wypracowywanie nowych metod analizy dyskursu.
• Teoria społeczna – studia w zakresie teorii społecznych i socjologicznych, w szczególności w powiązaniu z zagadnieniami komunikowania.
• Nowe formy panowania w obszarze komunikowania społecznego – analiza współczesnych przemian władzy i panowania w dyskursie publicznym oraz sposobów prowadzenia sporów w kwestiach politycznych, społecznych i kulturowych. Przedmiotem zainteresowania są m.in.: społeczeństwo wiedzy jako przedmiot analizy socjologicznej i retorycznej, zagadnienie związków wiedzy, władzy i dyskursu, instrumentalizacja nauki i szkolnictwa wyższego, dyskursy modernizacyjne, a także język współczesnego kapitalizmu, przedsiębiorczości i nowych form zarządzania.
• Kultura sprzeciwu – badania obejmują współczesne zjawiska kontestacji, protestu, buntu społecznego oraz alternatywne sposoby wyrażania opinii, w tym samokrytyki. Punktem odniesienia jest szerokie spektrum polityczne i kulturowe protestów, m.in. kontrkulturowe protesty młodzieży lat 60. na Zachodzie, polski Marzec 1968, strajk studentów Łodzi w 1981 r., protesty skrajnie prawicowe, jak również samokrytyczne formy sprzeciwu.
• Demokratyzacja kultury – analiza procesów demokratyzacji kultury, zanikania dystansu we współczesnych stosunkach społecznych oraz konsekwencji współczesnego roszczenia do równości w różnych dziedzinach życia, m.in. w obszarze wytwarzania wiedzy, publicznego debatowania oraz sztuki i kultury popularnej.